گیم شات: نقد فیلم Pirates of the Caribbean: Dead Men Tell No Tales

فیلم Pirates of the Caribbean: Dead Men Tell No Tales که کوتاه‌ترین قسمت از مجموعه است و بلندترین نام را برایش در نظر گرفته‌اند، تنها یک سرگرمی دو ساعته محسوب می‌شود. در ادامه با نقد و بررسی این اثر همراه گیم شات باشید.

در هالیوودی که هر سال تعداد فیلم‌های سطحی سینما پر تعدادتر از گذشته می‌شود، اصلا بعید نیست که شما شاهد دنباله‌ای بر مجموعه‌های ذاتا ضعیفی باشید که به لطف محبوبیت یک سری کاراکترها گلیمش را از باکس آفیس بیرون می‌کشد و سودش را می‌برد. سرنوشت Pirates of the Caribbean: Dead Men Tell No Tales اما کمی تا حدودی متفاوت‌تر به نظر می‌رسد. پنجمین ماجراجویی این دزدان دریایی با رهبری جانی دپ کمی قابل قبول‌تر از گذشته است و به شخصه اعتقاد دارم که مجموعه فیلم‌های Pirates of the Caribbean در جایگاه درستی قرار گرفته‌اند. لااقل یقین دارم که برای چند دقیقه سرگرمی، مناسب و تماشایی‌اند. فیلم Pirates of the Caribbean: Dead Men Tell No Tales تا حدودی پیرو مسیر قسمت‌های قبلی خود، یک سری معیارهای نوجوان و کودک‌پسند دارد تا به همین بهانه، گوشه‌ای از اعضای جامعه دست پدران و مادران خود را بگیرند و به سینما ببرند تا جدیدترین ماجراجویی جک اسپارو و رفقا را در قاب سینما ببینند. Pirates of the Caribbean: Dead Men Tell No Tales بدون شک شایستگی تبدیل شدن به یکی از بلاک‌ باسترهای محبوب را دارد و از آن جایی که حالا بیشتر از هر زمان دیگری به مخاطب بزرگ‌سال هم بها می‌دهد، می‌توان به آن لقب موفق‌ترین شماره از این مجموعه را داد؛ حتی اگر میزان فروش در باکس آفیس خلاف این موضوع را ثابت کند.

توجه: از آن جایی که مطلب پیش رو با هدف نقد و بررسی فیلم Pirates of the Caribbean: Dead Men Tell No Tales به رشته تحریر در آمده، لذا احتمال می‌رود که مابین بحث‌های موجود بخشی از روند کلی اثر برای خواننده فاش شود. چنان چه تا کنون موفق به تماشای اثر مذکور نشده‌اید از خواندن ادامه مطلب صرف نظر کنید؛ چرا که این مقاله حاوی اسپویل است.

فیلم Pirates of the Caribbean: Dead Men Tell No Tales که ما آن را در ادامه به اختصار «مردان مرده قصه نمی‌گویند» می‌نامیم، یک سری ویژگی‌های معمول قسمت‌های پیشین را در خود جای داده است. طنزهای بی‌مزه، شوخی‌های بی‌نمک و افتتاحیه‌ای افتضاح نیز از همان ویژگی‌ها محسوب می‌شوند که شرح و بست دادنش به داستانی جدید، کم کم جانی دوباره به هویت آن می‌بخشد. اگر چه در این میان بیننده دائما احساس می‌کند که شخصیت‌های ثابت داستان هیچ گونه پیشرفتی در طول چند سال گذشته نداشته‌اند و آن طور که لایقش بودند پرورش نیافته‌اند؛ چه بسا که ویژگی جدیدی هم ارائه نمی‌کنند و کلیشه‌ای شده‌اند. پنجمین شماره از مجموعه فیلم‌های دزدان دریایی کارائیب که «مردان مرده قصه نمی‌گویند» نام گرفته، در ارائه کردن ویژگی‌های جدید ناتوان است و به نظر می‌رسد که عمر مجموعه در خلق موقعیت‌ها و بسترهای هنری تمام شده‌ است؛ اگر چه همچنان از حیث بصری قیامت به پا می‌کند. ماجراجویی جدید کاپیتان اسپارو ویژگی‌های ناامید کننده‌ای دارد و با این حال هنوز هم جذاب به نظر می‌رسد. حداقل در ترازوی قیاس با قسمت سوم و چهارم مجموعه وضعیت ایده‌ آل‌تری داشته و در این بین مخاطب را غرق در جلوه‌های بصری‌اش می‌کند.

ماجرا اما این بار در رابطه با دنیای شخصیت‌هایی است که به دیدنشان در قاب سینما عادت کرده‌ایم. درست مانند یک مسابقه دوی پرش با مانعی که شرکت کنندگانش قصد ندارند از جای خود تکان بخورند و سرنوشت پیروز این رقابت هم هیچ‌گاه تعیین نمی‌شود. جلوه ناتوان بازیگران «مردان مرده قصه نمی‌گویند» در هنگام فیلم برداری و ادا درآوردن در مقابل دوربین کاملا قابل احساس است. این که بازیگران واقعا نمی‌توانند ویژگی بیشتری را به قاب دوربین منتقل کنند و بیننده از این طریق کمی احساس متفاوت‌ بودن کند. جانی دپ بیشتر شبیه به یک مدل پیر و خسته از جک اسپارو را به تصویر می‌کشد و اصلا آن روحیات سابق کاراکتر محبوب مجموعه در «مردان مرده قصه نمی‌گویند» دیده نمی‌شود. جایگزین آن جک اسپاروی کاریزماتیک و بی‌رحم قسمت‌های گذشته، شوخی‌های بی‌نمکی شده است که واقعا در طول این دو ساعت حتی یک لبخند مصنوعی هم بر لب مخاطب نمی‌نشاند. دیزنی هزینه‌ای را در قبال این اثر سطحی پرداخت کرده است که به هیچ وجه نمی‌توان کارشان عقلانی قلمداد کرد؛ هزینه‌ای که می‌توانست منجر به تولید یک فیلم سینمایی جدید برای قشر نوجوان، جوان و تمام مخاطبان جدید سینما شود. به طور کلی می‌توان چنین اظهار نظر کرد که Pirates of the Caribbean: Dead Men Tell No Tales دقیقا به همان مشکلی گرفتار شده که اغلب فیلم‌ها و بلاک‌ باسترهای هالیوودی گرفتارش شده‌اند؛ هزینه بالا در قبال محتوایی ناچیز و تکراری.

و این مردان خسته از ادا در آوردن

پشت صحنه فیلم «مردان مرده قصه نمی‌گویند» با حضور بازیگران بزرگ سینما مِن جمله «جانی دپ» (Johnny Depp)، «خاویر باردم» (Javier Ángel Encinas Bardem)، «اورلاندو بلوم» (Orlando Jonathan Blanchard Bloom)، «کایا اسکودلاریو» (Kaya Scodelario)، «برنتون توایتز» (Brenton Thwaites) و گلشیفته فراهانی مزین شده است. و درخشندگی این ستارگان سینما نیز تنها به پشت صحنه اثر معطوف می‌شود و در مقابل دوربین منهای حضور بسیار جذاب خاویر باردم، بازیگران تقریبا هیچ چیزی برای نمایش دادن ندارند. سناریوی «مردان مرده قصه نمی‌گویند» بسیار سریع و سر راست روایت می‌شود و دقیقا همان ویژگی‌هایی را دارد که دو قسمت قبلی فیلم داشت. فیلمی که مدام یک سری معماها را پایه ریزی می‌کند و به سرعت برای‌شان پاسخی قطعی می‌یابد که در ظاهر با اثری ماجراجویانه طرف باشیم، اما در واقعیت نقاب ماجراجویی اصلا به شکل و شمایل دنیای Pirates of the Caribbean: Dead Men Tell No Tales نمی‌آید. تظاهر به این که جدیدترین ماجراجویی این دزدان دریایی بسیار با اهمیت است، تنها یک فریب بزرگ از سوی سازندگان اثر محسوب می‌شود. سناریوی «مردان مرده قصه نمی‌گویند» از همان پایه‌اش ایرادات بزرگی دارد، اما به شخصه دیوانگی سازندگان در خلق موقعیت‌های بزرگ و اقیانوسی از جلوه‌های بصری را می‌پسندم. این روزها تنها چیزی که هالیوود برای نمایش دادن دارد، همین جلوه‌های بصری‌اند.

مسیر کلی جدیدترین ماجراجویی دزدان دریایی بسیار عجیب و غیر قابل هضم تلقی می‌شود. بیننده در بسیاری از مواقع دلیل اتفاقات را نمی‌داند و درست مانند تیم بازیگری که احتمالا از آینده خود در فیلم خبری ندارند، سناریو را جلو می‌برند. بسیاری از بازیگران حضور ناچیزی در این ماجراجویی دارند. الیزابت و ویل همچنان جزوی از دنیای این اثر محسوب می‌شوند، با این تفاوت که حالا فرزند ویل سکان ماجراجویی دزدان دریایی را رهبری می‌کند و آن سوی ماجرا دختر ستاره‌شناسی به اسم کارینا اسمیت نیز جایگزین الیزابت در قصه‌های گذشته شده است. طبق پیش‌بینی‌هایی که احتمالا در همان دقایق ابتدایی توسط بیننده صورت می‌پذیرد، کارینا و هنری به یکدیگر علاقه‌مند شده تا باقی ماجرا درست مانند چهار قسمت قبلی بدون رابطه‌ای عاطفی دنبال نشود. ویل تنها بهانه‌ای است که به جدیدترین ماجراجویی دزدان دریایی هدف می‌دهد؛ هنری و کارینا برای شکسته شدن طلسم دریاها راهی یک ماراتن جدید از جنگ میان خیر و شر می‌شوند تا تمام این‌ها به آزادی ویل ختم شود. جبهه خیر در این ماجراجویی همان کاپیتان اسپاروی معروف و خدمه‌ گیج و منگش هستند و حالا در آن سوی میدان نبرد و در جبهه شر فردی به نام «سالازار» قرار گرفته که می‌خواهد انتقامش را از جک اسپارو بگیرد. سالازار تنها ویژگی خوبی است که «مردان مرده قصه نمی‌گویند» برای ارائه کردن دارد.

برتری همیشگی نیروی شر در این روزهای هالیوود، اما همچنان پوچ‌تر از پوچ

در واقع تیم بازیگری پر ستاره و نام آشنای جدیدترین قسمت از مجموعه فیلم‌های دزدان دریایی کاراییب، تنها بهانه‌ای برای جذب مخاطب به دنیای تهی از خلاقیتش محسوب می‌شود. چه بسا که در این بین حتی جانی دپ نیز نمی‌تواند در نقش جک اسپاروی معروف خوش بدرخشد و مانند گذشته روحیه کاریزماتیک و بی‌رحمی را از خود بروز دهد. سالازار که حالا به عنوان شخصیت منفی داستان شناخته می‌شود، با یک سوء پیشینه بسیار تک بُعدی پایش را به مسیر اصلی داستان باز می‌کند. شخصیت سالازار با گویندگی بی‌نظیرش قطعا یکی از جذاب‌ترین بخش‌های «مردان مرده قصه نمی‌گویند» را تشکیل خواهد داد. فیلم Pirates of the Caribbean: Dead Men Tell No Tales تنها با 128 دقیقه مدت زمان، لقب کوتاه‌ترین قسمت از مجموعه دزدان دریایی کاراییب را به خود اختصاص می‌دهد. اثری که گاها به سیم آخر می‌زند و تصاویر و جلوه‌هایی را نمایش می‌دهد که تنها از فیلم‌های هالیوودی آخرالزمانی انتظارش را دارید. در مسیر هر چه زیباتر شدن اثر و البته شلوغ‌تر کردنش، سازندگان بلند پرواز مجموعه چنان خیره کننده عمل می‌کنند که همین موضوع بهانه‌ای برای تماشای یک ماجراجویی پوج می‌شود. تم تاریک «مردان مرده قصه نمی‌گویند» شما را به اشتباه می‌اندازد؛ اینکه آیا پس از دو قسمت گذشته نهایتا با یک داستان تیره‌تر از گذشته طرف هستیم؟ خب پاسخ در اینجا کاملا منفی است و جدیدترین ماجراجویی جک اسپارو دقیقا همان شوخ‌طبعی‌ها، لوس‌‌بازی‌ها و البته شیطنت‌های خودش را دارد که احتمالا برای مخاطب هالیوود جذاب جلوه می‌کند.

بدون شک اگر در مابین آثار شلخته سینمای هالیوود و علی الخصوص در میان بلاک‌باسترهای تابستانی قطعا به زحمت می‌توانید گزینه‌ای را بیابید که مفهوم سینما و هنرش را تمام و کمال هضم کرده باشد. Pirates of the Caribbean: Dead Men Tell No Tales یک ماجراجویی جدید با شکل و شمایلی آشنا و البته کاراکترهایی خسته از ادا در آوردن است. چنان چه قطعا برای دو ساعتی که از وقت شما مایع می‌گذارد، سرگرمی به همراه خواهد آورد و طبیعتا برای مخاطبان جدید سینما جذاب و تماشایی تصور می‌شود. اما از دید کلی، مردان مرده قصه نمی‌گویند در حد و شأن یک دنباله جذاب به شمار نمی‌رود. عیارش در آن سطح و اندازه‌ای نیست که پیش خود بگوییم «خب! سازنده قبل از ساختن چنین اثری قطعا یک قالبی از ماجراجویی مدرن را در ذهن داشته و حالا حاصل کار کمی شلخته و بی‌روح به نظر می‌رسد» و در ادامه اضافه کنیم که «چه چیزی باعث شد چنین اثری از میز مذاکرات سازندگان بیرون آمده و اصلا مراحل تولیدش شروع شود». متاسفانه تنها جوابی که برایش می‌یابید افکار سودجویانه و اقتصادی سازندگان و البته کمبود فیلم خوب در تابستان گرم هالیوود است.

سناریوهای تکراری با سرنوشتی تکراری و سرانجامی کلیشه‌ای. پایان‌بندی Pirates of the Caribbean: Dead Men Tell No Tales هیچ ویژگی خاصی برای نمایش دادن ندارد.

مجموعا فیلم Pirates of the Caribbean: Dead Men Tell No Tales با هنرنمایی جمعی از بهترین‌های سینما لااقل می‌تواند کمی خودنمایی کرده و گلیمش را از آب بیرون بکشد. درست مانند بسیاری از فیلم‌های تابستانه‌ای که دقیقا با همین هدف به پرده سینما کشیده شدند (مصداق بزرگش جدیدترین قسمت از فیلم تبدیل‌ شوندگان)، «مردان مرده قصه نمی‌گویند» هم می‌خواهد پولی به جیب بزند و از دفترچه سینمادوستان پس از چند ساعت پاک شود. جدیدترین ماجراجویی جک اسپارو را از حیث تشابه می‌توان به دو قسمت قبلی آن ارتباط داد و تم و فضای داستان این دو قسمت را به ارث برده است. فیلمی که برای دیزنی هزینه‌ای بسیار سنگین به همراه آورده، از باکس آفیس جان سالم به در برد، اما قطعا در راضی کردن بیننده عام نمی‌تواند چندان درخشان ظاهر شود و حالا بیشتر از هر چیزی مشتاق پایان این ماجراجویی‌های کلیشه‌ای هستیم؛ منتظر یک انفجار خلاقیت جدید در عصر جدید هالیوود.

' ); w.anetworkParams[ ad.id ] = ad; d.write( '